عایق کاری موتورخانه
عایق کاری موتورخانه شامل پوشش دهی تمام سیستم‌های گرمایش و سرمایشی، لوله‌ها، تجهیزات، دودکش و مخازن است. با توجه به اینکه هر مورد عایق کاری در چه شرایطی قرار دارد نوع عایق کاری آن متفاوت است. انواع عایق کاری با توحه به نوع عایق آن دسته بندی می‌شود. اجرای هر کدام از این عایق ها روش خود را دارد و باید طبق استاندارد مورد نیاز آن عایق کاری انجام گیرد. در ادامه به عایق کاری هر کدام از تجهیزات و اجزای موتورخانه به صورت جزیی پرداخته می‌شود.
عایق کاریمخازن آبگرم موتورخانه
منابعموتورخانه دمایی بین ۶۰ تا ۷۰ درجه سانتی گراد دارند. این منابع با توجه به اینکهآب مصرفی ساختمان را تامین می‌کنند همواره در حال احیا شدن هستند لذا تغییراتدمایی مختلفی برای آنها وجود ندارد. در گذشته بیشتر عایق کاری این مخازن بااستفاده از پشم شیشه انجام می‌شد. امروزه علاوه بر عایق کاری پشم شیشه، یک لایه ملو ماستیک نیز از روی پشم شیشه اجرا می‌شود که علاوه بر زیبایی استحکام و عمر عایقکاری را نیز بهبود می‌بخشد و تا حد زیادی از نفوذ آب و رطوبت به درون عایق جلوگیری می‌کند. نحوه عایق کاری با استفاده از این روش به صورتی است که ابتدا یک لایهکاغذ دور مخزن کشیده شده و از روی آن پشم شیشه اجرا می‌شود. بعد از پشم شیشه یک لایهپارچه روی مخزن کشیده شده و از روی آن مل و ماستیک بر روی پارچه اجرا می‌شود. بعداز این مرحله در صورت نیاز رنگ آمیزی بر روی عایق کاری انجام شده صورت می‌گیرد.
عایق کاریلوله های موتورخانه
لوله‌هایموتورخانه شامل لولههای سرد و گرم، لوله گالوانیزه، لوله سیاه، و یا لوله‌هایپلیمری می‌شود. لولههای موتورخانه بسیار حساس هستند چرا که دارای اتصالات زیادیهستند و در صورت نشتی از یک اتصال، به تمام عایق سرایت کرده و باعث پوسیده شدنتمام موتورخانه می‌شود. لوله های گرم و سرد موتورخانه باید با استفاده از عایق ملماستیک مطابق آنچه که در بخش قبل گفته شد اجرا شوند.
عایق کاری لولههای سرد
لوله‌هایشامل سیال سرد در موتورخانه باید با استفاده از عایق فوم یا همان عایق الاستومریعایق کاری شوند. این عایق ها در عایق کاری لوله های گرم نیز کاربرد دارند. امااستفاده از آنها در لوله هیا سرد بازده بیشتری دارد. هزینه اجناس این نوع عایقکاری و اجرای آن به طور کلی بیشتر از عایق کاری مل و ماستیک است. این عایق‌ها باتوجه به دما و قطر لوله در ضخامت‌ها مختلفی تهیه شده اند و برای هر لوله بایدضخامت مناسب آن انتخاب شود. بعد از اجرای این نوع عایق کاری یک لایه دیگر می‌توانداجرا شود ولی اجباری نیست و این لایه شامل نوار است. این نوار در رنگهای مختلفیاست. نوع سیاه آن برای موتورخانه و نوع آلومینیومی آن در مواردی که لوله در معرضنور آفتاب است اجرا می‌شود.
هدر رفت انرژی از سطوح داغ بدون عایق مانند دیگ، بویلر، لوله ها، کلکتورهای آب گرم، مبدل ها، دیگ های آب گرم، منابع ذخیره آب و دیگرتجهیزات گرمایشی زیاد است.
همین امر باعث شده است راهکارهای زیادی برای جلوگیری از این هدررفتمعرفی شود. عایق کاری لوله های موتور خانه به عنوان یکی از راهکارهای مناسب، سهمبه سزایی در صرفه جویی انرژی گرمایشی دارد.
برای اینکه ذهنیتیاز میزان انرژی تلف شده به دست آوریم، کافی است بدانیم که میزان هدررفت حرارت درهر ثانیه، از یک متر لوله دو اینچی بدون عایق در دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد، ۲۲۰وات و از یک متر لوله چهار اینچی در همان دما برابر ۳۸۰ وات است.
به همین دلیل ودلایل مشابه فراوان دیگر، در عصر حاضر اهمیت صرفه جویی انرژی بر کسی پوشیده نیستو همواره در سیاست گذاریهای اصلی کشورهای توسعه یافته نقشی اساسی دارد.
آمارهای جهانی حاکیاز آن است که در حدود ۶۰ درصد درآمد سرانه جامعه صرف خرید انرژی شده شده و بیش از ۳۰ درصد انرژی تولیدی در جهان صرف وسایلگرمایشی می شود.
اهمیت زیاد عایقکاریلوله های موتورخانه باعث شده است که در مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، این امر ضروریذکر شود.
عايقها بسته بهكاركردشان به عايقهاي هدايت حرارتي، تشعشعي، رطوبتي، صدا و … تقسيم ميشوند وبر اساس جنس به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
فومهای آلی مانندپلی استایرن، پلی یورتان، پلی اتیلن، فنولیک و …
مواد غیرآلی مانندپشم شیشه، پشم سنگ، پشم سرباره، فوم شیشه، سیلیکات کلسیم، پشم سرامیک، ورمیکولیت،پرلیت و …
همچنین، سيستمهاييكه نياز به عايقكاري دارند به سه دسته دمايي تقسيم ميشوند:
دامنه دمايی پايين (75- تا ۲۰- درجه سانتی گراد): خنك كنندهها،سيستمهاي آب سرد يا يخ و سيستمهاي صنعتي سرد کننده
دامنه دمايی متوسط (20- تا ۳۵۰ درجه سانتيگراد):خطوط لوله بخار، لوله كشي قدرتي يا فرآيندي، كورهها، دوکشهاو …
دامنه دمايی بالا (350 تا ۱۰۰۰ درجه سانتيگراد وبالاتر): دستگاه هاي توليد برق، توربينها، كــوره ها،كوره ذوب آهن، سيستم هاي هواكش لوله كشي قدرتي و …
پس هنگام انتخابعايق مناسب، نخست بايد دماي عملكرد سيستمي كه قرار است عايق شود مشخص شود.
پس از آن بايد مشخصشود كه آيا سيستم درون ساختمان، خارج ساختمان يا تركيبي از هر دو است تا مشخص شودكه آيا سيستم و عايق نياز به محافظت در برابر هوا، جو خورنده، آب و موادشيميايي،سوءاستفاده يا ديگر شرايط را دارد يا خير.
ثابت بودن يا نوسانداشتن دماي محيط هم در انتخاب ضخامت مناسب عايق براي حفاظت در برابر تقطير، هدررفتن گرما، گرماگيري يا ديگر مشكلات كنترل دما اثرگذار خواهد بود.